Leita í fréttum mbl.is

Þegar ég hugsa um málflutning Heimssýnar þá eiga þessar tilvitnanir vel við

halldor20juni.jpg
 
 

 

Vésteinn Ólason
fyrrverandi prófessor
Vésteinn Ólason fyrrverandi prófessor
Vésteinn Ólason skrifar:
Um aldir höfðu Evrópuþjóðir þann hátt á að „leysa“ ágreiningsmál með átökum: hver stóð fast á sínu og að lokum varð stríð. Eftir hroðalegt manntjón og eyðileggingu í tveim heimsstyrjöldum komu þjóðir á vígvellinum sér saman um að ganga í bandalag, setja sér reglur og leysa ágreining með samningum. Þetta var upphafið á ferli sem enn er í gangi og birtist í dag í Evrópusambandinu. Þetta sátta- og sameiningarferli hefur aldrei verið auðvelt og enginn bjóst við því. Enn rekast hagsmunir á og ríkin eru um margt ólík. Sambandið hefur þurft að koma á sameiginlegum stjórnsýslustofnunum — skristofubákni segja sumir, en þó er það lítið miðað við það sem er í löndunum sjálfum. Samningar eru oft langdregnir og erfiðir, af því að taka verður tillit til allra ríkjanna og komast að niðurstöðu sem allir geta sætt sig við. Þeir sem gagnrýna þetta vilja sjaldnast horfast í augu við að þetta samningaþóf tryggir stöðu hvers um sig, líka þeirra smæstu, gegn því að vera ofurliði bornir. Reglum er ætlað að tryggja jafnrétti. Átökin stafa ekki af því að ríkin séu hvert öðru óvinveitt heldur af því að hver gætir sinna hagsmuna. Evrópusambandið er sannarlega ekki dæmi um hinn fullkomna heim, en það er virðingarverð tilraun til að skapa betri heim.

Margir Íslendingar virðast eiga erfitt með að skilja þetta, en afstaða þeirra er þversagnakennd. Þeim finnst að þjóðir heims, einkum þær sem nálægt búa, skuldi þeim eitthvað, einhverja vináttu sem eigi að koma fram í fjárstuðningi og tilhliðrunarsemi. Ef aðrar þjóðir treysta ekki Íslendingum eða hafa aðra hagsmuni er það af því að þær eru okkur óvinveittar. Þannig þótti mörgum sem Norðurlandaþjóðir væru orðnar okkur óvinveittar þegar þær vildu ekki rétta okkur óútfyllta ávísun meðan alls óvíst var hvort við réðum við þann vanda sem við höfðum steypt okkur í. Reyndar urðu þessar þjóðir síðan fyrstar til að rétta fram hjálparhönd þegar líkur voru til að hér yrði framfylgt skynsamlegri endurreisnaráætlun undir eftirliti. Nú greinir menn á um hvernig eigi að skipta milli þjóða þeim makríl sem veiðist í Norður-Atlantshafi. Ísland heldur þar að venju fast á sínum málstað. Það gera aðrar þjóðir líka, en eru þær óvinir okkar þess vegna? Fyrr á öldum hefði getað orðið stríð út af þessu. Hvernig ætli það hefði endað fyrir Ísland og Færeyjar? Sem betur fer vilja hinir máttarmeiri nú fara samningaleið í deilumálum og lúta alþjóðalögum.

Enginn getur neitað því að umsókn Íslands um aðild að Evrópusambandinu er í uppnámi. Allir stjórnmálaflokkar nema einn virðast hafa harðnað í afstöðu sinni gegn inngöngu, og meirihluti þjóðarinnar er á móti. Takist að ljúka samningaferlinu er ekki mjög líklegt að málefnalegar ástæður muni ráða úrslitum í atkvæðagreiðslu. Fjölmargir andstæðinganna eru fyrirfram ákveðnir í að Ísland megi aldrei ganga í Evrópusambandið, jafnvel ekki þótt það sé meira en hálft inni sem áhrifalítill fylgifiskur. Sannarlega væri þörf á að ræða án slagorða og upphrópana hvað felst í fullveldi og hvernig sé farsælast vopnlausri smáþjóð að gæta þess.

Þótt ég sjái flest jákvætt við þróunina í Evrópu, þegar ég hugsa til þess valkosts að hún hefði ekki orðið, er ég ekki svo sannfærður um að Ísland eigi að ganga þar inn að ég þurfi ekki að vita hvað það mundi fela í sér. Við þurfum að leiða samningana til lykta, en Evrópa er í vanda, og vel getur verið skynsamlegt að fara hægt í samningum og bíða með ákvörðun þangað til farið er að skýrast hvernig úr vandanum verður leyst. Hafa verður í huga að fjármálakreppa er — ef reynslan lýgur ekki — ástand sem gengur yfir. Aðild eða ekki aðild snýst um afstöðu og framtíðarsýn til langs tíma en ekki tímabundinn vanda. En miklu skiptir vitaskuld hvaða lausnir verða fundnar, hvernig fjármála- og myntkreppa verður leyst og hvaða áhrif það hefur á hinn pólitíska samruna.

Þeir sem andsnúnir eru því að Ísland sæki um og, ef hagstæðir samningar nást, gangi í Evrópusambandið, skulda okkur hinum greinargerð fyrir sinni framtíðarsýn. Það næsta sem henni verður komist er að við eigum að halda krónunni, hafa skynsamlega og trausta hagstjórn og — að flestra dómi að minnsta kosti, þótt það hafi ekki mikið verið rætt — vera áfram hluti af EES. Er þessi framtíðarsýn trúverðug?

Gefum okkur að Íslendingum takist að koma á traustri hagstjórn af eigin rammleik. Til þess er ekki nóg að hafa taumhald á ríkisfjármálum heldur þarf einkageirinn, fjármálakerfið og hinn almenni borgari einnig að haga málum sínum skynsamlega. Hve langan tíma mun taka að byggja upp traust okkar og annarra á því að okkur takist þetta og að einkagjaldmiðill okkar sé trausts verður? Hvað mun sá biðtími kosta okkur? Hve mikið af aflandskrónum og sparifé mun flýja land með fyrirsjáanlegum áhrifum á gengi og lífskjör?

Getum við byggt upp traust á efnahagsstjórn okkar og gjaldmiðli meðan gjaldeyrishöft eru í gildi? Hve lengi getum við búið við gjaldeyrishöft án þess að það skaði efnahag og fjármálasiðferði (ég gef mér að það geti versnað)? Hve lengi getum við verið hluti af EES með gjaldeyrishöft?

Getur verið að valkostir okkar séu tveir: að ganga í Evrópusambandið og hefja samvinnuferli um myntsamstarf EÐA hverfa aftur til áranna fyrir inngöngu í EES, búa við gjaldeyrishöft og standa utan bandalaga? Sjálfsagt eru ýmsir sem telja þetta góðan kost, en ég efa stórlega að það eigi við meirihluta þeirra stjórnmálamanna og almennra kjósenda sem í dag eru andstæðingar samninga við Evrópusambandið og inngöngu í það.

Ég er ekki sérfræðingur um fjármál eða peningamál, og vel má vera að ég sé blindur fyrir þriðju leiðinni, komi ekki auga á hana. Hvenær ætla stjórnmálamenn og sérfræðingar að fara að benda á þriðju leiðina og rökstyðja að hún sé fær?



mbl.is ESB kaupi upp skuldir Spánar og Ítalíu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Það eru til útgerðir sem:

Var að hlusta á Alþingi við atkvæðagreiðslu um þetta mál. Þar talaði Þór Saari og benti á að það eru útgerðir í dag sem geta gengið með því að leigja sér kvóta á um 280 kr. á Þorskkíló. Veiðigjaldið sem er sett á núna er um 30 kr. á kílóið. Bendi á að með því að nota og kaupa sér tap borgaði Útgerðin aðeins um 300 milljónir í tekjusskatt á síðasta ári. Á síðustu 10 árum hefur hún borgað lítinn sem engan tekjuskatt. Veiðigjaldið er held ég um 5 til 6 milljarðar á 10 árum.  Sem gera kannski um 500 milljónir að meðaltali. Það eru menn sem lifa konga lífi á að leigja örðum kvótan og veiða lítið sem ekkert sjálfir. Og Einari finnst þetta bara allt í lagi.

Finnst út í hött ef að fólk kemur til með að sætta sig við að Einar og flokkur hans komist til valda. Hvernig heldur fólk að þeir fari með t.d. ef að finnst olía. Það verður þá væntanlega sama að byggðir út á landi byggi afkomu sína á að þjónusta olíuleitina og vinnsluna og því verði ekki hægt að rukka þau um auðlindagjöld. Og svona gætum við haldið afram.

Svo verður farið í að afnema auðlegðarskatt þ.e. skatt á hreinar eignir yfir 75 milljónir og hvaðan skildi ríkið þá ná í peninga. Jú persónuafsláttur verður lækkaður, þjónustugjöld hækkuð og staðgreiðslan hækkuð eins og þeir gerðu síðast þegar við vorum að koma okkur upp úr öldudal eftir 1994.


mbl.is „Munum afnema veiðigjaldið“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Þetta er furðuleg frétt!

Manni hafði nú skilist á ræðum framsóknarmanna í málþófinu að best væri að henda öllum breytingum á fiskveiðifrumvarpinu og veiðigjöldum og breyta ekki neinu. En nú talar Sigmundur Davíð um: „Það ætti ekki að þurfa að vera langt í land vegna þess...

Andskotans aumingjaskapur er þetta!

Ef að ekki er hægt að ná samkomulagi við minnihlutan á bara að virkja 64 gr. þingskapa og annaðhvort 9 þingmenn sem vilja klára frumvarp um veiðgjaldið leggi fram rökstudda beiðni um að umræðan verði kláruð t..d á morgun. Nú eða forseti Alþingis gerir...

Þetta er furðulegt kjaftæði hjá Óla Birni!

Ef að stjórnmála maður á 200 milljóna lífeyrisréttindi þá vill ég fá að sjá að ættingjar fengju þau ef hann fellur frá. Nú borgar stjórnmálamaður í A hluta lífeyrissjóðs Ríkisstarfsmanna og hann fær engar 200 milljónaréttindi. Hann fær hlutfall af launum...

Sjálfstæðismenn duglegir við að kenna öðrum um. Og nú er það evran

Væri gott að einhver mynd benda Illuga á að um 20 til 30 ríki utan Bandaríkjana kjósa að vera með dollara. Nú síðast man ég eftir Simbabe sem tók upp dollara og þar hefur verðbólga farið niður í einsstafstölu úr nokkur þúsund% verðbólgu. Þessar þjóðir...

Nokkrar spruningar sem þjóðin þarf að svara í forsetakosningunum

Fyrir það fyrsta er hvort að hegður og gjörðir Ólafs Ragnars hafi stuðlað að því að sameina þjóðina? Númer tvö er hvað hefur Ólafur t.d. gert til þess að endurvekja traust á t.d. Alþingi og ríkisstjórn? Hefur hann t.d. kallað forystumenn saman og leitað...

Er það kannsi þessvegna sem Ragnheiður Elín er svona heit í þessu máli?

Var svona að leika mér að skoða google og ef mér hafa ekki oðrið á mistök þá á eða vinnur maður Ragnheiðar Elíinar hjá fyrirtæki sem heitir Iceland Seaproducts og flytur út fisk og vann áður sem yfirmaður saltfisksölu SÍF. . Það er einmitt svona sem ég...

Vissir þú:

Vissir þú að: Hreinn hagnaður útgerðarinnar var 45 milljarðar árið 2010? Af þessu greiddu útgerðarmenn 3 milljarða í veiðigjald og 300 milljónir í tekjuskatt. 70 fjölskyldur högnuðust þannig um 41,7 milljarða árið 2010 sem gerir að meðaltali 596...

Sko eitt vantar í málflutning LÍÚ

Af hverju hafa þeir ekki sagt okkur hvernig þeir vilja hafa þetta varðandi veiðigjöldin/auðlindarentunna? Nú í dag borga þeir hvað um 4 milljarða. Árin áður hafa þeir borgað um 300 til 500 milljónir. Nú er með breytingum á frumvarpi verið að tala um að...

Hvar voru sjómenn þegar:

Nú blæs flotinn í lúðra í Reykjavíkurhöfn. Sjómenn ætla að flykkjast á Austurvöll til að mótmæla. Frystihúsum er lokað vegna hráefnisskorts en allir eru á launum. Blöð og miðlar fullir af auglýsingum frá LÍÚ. Já, það virðist ekkert skorta á samstöðuna....

Æ, æ við getum ekkert borgað!

Þó að almenningur hér hafi orðið að leggja fram hundruði milljarða til að bjarga því að sjávarútvegsfyrirtækin lentu ekki hjá erlendum kröfuhöfum þarna 2008 og 9. Og þó þessi fyrirtæki mali gull eftir að gengið hér féll. Ekki þó að fiskvinnslu fyrirtæki...

Var að kynna mér stefn Framóknar í sambandi við Fiskiauðlind okkar.

Rakst á ályktun þeirra frá því á Flokksþingi 2011. Þar segir m.a. í Kafla um sjávarútveg segir m.a. Framsóknarflokkurinn hafnar fyrningarleiðinni sem fiskveiðistjórnunartæki. Ályktanir 31. flokksþings framsóknarmanna 2. Stjórnun fiskveiðanna verði...

Ég vill fá að vita eftirfarandi:

Hvað hefur útgerði og fiskvinnsla borgað mikið í tekjuskatt síðusta áratug. Ég veit að veiðigjald hefur aðeins verið við líði síðan um 2004 og flest árin borguðu útgerðir um 400 til 600 milljónir sem er náttúrulega hlægilegt m.t.t. þess verðs sem þær...

Getur einhver svarað þessu fyrir mig?

Nú er verið að tala um að veiðigjald þýðir þetta og þetta miklar upphæðir sem verði laggðar á byggðarlög. Þ.e. menn segja að t.d. í fjarðarbyggð verði þúsund milljóna sogaðar út úr byggðarlaginu. Sorry nú er ég ekki að skilja þetta? Nú er veiðigjald lagt...

« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Magnús Helgi Björgvinsson
Magnús Helgi Björgvinsson

Skoðanir Magga um menn og málefni í fréttunum. maggihb@gmail.com Athuga að þetta eru mínar skoðanir og þið megið bara hafa ykkar hentisemi, því ég er að nota mína.

Eldri færslur

Sept. 2025
S M Þ M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Twitter

Teljari

joomla visitor

Twitter

Tenging við twitter

Um bloggið

Vettvangur Magga

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband