-"Lítil ummerki um erfiðleika"-

Held að við Íslendingar séum búin að mikla svo fyrir okkur erfiðleikana og kreppuna að það sé fyrir löngu farið að há okkur við að komast upp úr henni. Enda bregður erlendum blaðamönnum í brún eins og segir í fréttinni hér á mbl.is

Blaðamaður hollenska dagblaðsins Volkskrant sér lítil ummerki um að Ísland hafi orðið illa út úr kreppunni í heimsókn sinni til höfuðborgar landsins, Reykjavík. Þú gætir jafnvel talið að ekkert væri að, skrifar  blaðamaðurinn í fréttinni.

Lýsir blaðamaðurinn Hummer bifreiðum sem hann sér við Laugaveginn. Yfirfullir veitingastaðir og næturlífið blómstrar. Hann veltir því fyrir sér hvort þetta sé virkilega landið sem fór einna verst út úr fjármálakreppunni árið 2008.

Samkvæmt tölum sem Hagstofa Íslands birti á föstudag hafi landsframleiðslan dregist saman að raungildi um 6,5% í fyrra og um sé að ræða mesta samdrátt á ársgrundvelli allan lýðveldistímann. Hins vegar sé samdrátturinn einungis 2,5 prósentustigum meiri heldur en í Hollandi og miklu minni heldur en í Eystrasaltsríkjunum.

En við sitjum og grátum örlög okkar og finnst að staða almennings hér sé með því versta í heiminum. Auðvita er hópur fólks sem hefur farið illa út úr þessu. En það hefur líka orðið hér áður.

Og auðvita hefur fólk það almennt ekki eins gott fjárhagslega og það hafði árið 2006 og 2007. En nú er fólk allt í einu farið að horfa til þess hvað það þarf að borga næstu 40 árin af lánum og lætur eins og verðtrygging sé eitthvað nýtt. Bend t.d. á að ef fólk hefði tekið lífeyrislán upp á 10 milljónir árið 1987 til 25 ára og væri því að klára það eftir 2 ár þá hefði það borgað alls um 30 milljónir. Ef það hefði tekið 30 milljóna lán þá hefði það borgað um 90 milljónir af láninu þó ekkert hrun hefði orðið. Byggi þetta á því að lífeyrislán sem ég tók upp á 1 milljón verður að fullu greitt 2013 og þá verð ég búinn að boga 3. milljónir af því a.m.k. Svona hefur þetta verið hér. Það er ekkert breytt.

Finnst fólk horfa líka full mikið í það sem það á að borga eftir 10 ár, 20 ár eða lengra fram í tíman. Finnst einhvernvegin að fólk hljóti helst nú að tryggja að það ráði við afborganir. Eftir 10 ár gætum við verið komin með annan gjaldmiðil, verðtrygging afnumin, ódýrari lán sem fólk gæti notað til að  endurfjármagnað lánin, íbúðaverð hækkað og svo framvegis.

En sumum verður að finna lausnir í dag þar sem þau ráða ekki við lánin sín. Það verður að opna á að fólk geti skilað veðsettum eignum og byrjað upp á nýtt. Sem og að bankar sem geta tekið íbúðir af fólki sem skuldar 50 milljónir og selt þær aftur á 38 milljónir eiga að skammast sín og biðja eigendur sína afsökunar. Því að þeir hefðu kannski getað samið við fólkið um að lækka skuldir í 42 milljónir og haft af því meiri tekjur!

Lítil ummerki um erfiðleika

Athugasemdir

[Maelstrom, 8.3.2010 kl. 11:30]

Af hverju að halda eftir 42 milljónum af 50 milljón króna skuld?  Ég bara spyr.  Af hverju þessi tala?  Ég held þetta sé frekar spurning um hversu mikið eiginfé fólk lagði fram þegar íbúðin var keypt upphaflega.

Þegar ég keypti mína fyrstu íbúð átti ég 100.000 kr í eiginfé (1998).  Ég fékk s.s. 100% lán fyrir íbúðinni.  Hefði ég átt að fá niðurfellingu hluta skuldarinnar ef hrunið hefði orðið þá.  Ég tók gríðarlega áhættu með þessum kaupum en var heppinn.  Ég hagnaðist gríðarlega á mínum íbúðakaupum, jafnvel þó svo að töluverður hluti hagnaðarins hafi síðan farið í þessu hruni.

Vandamálið við þetta allt saman er að finna lausn sem er sanngjörn fyrir alla...líka þá sem spiluðu allt öruggt og tóku enga áhættu. 

[Magnús Helgi Björgvinsson, 8.3.2010 kl. 11:55]

Þetta var bara svona dæmi um að bankinn hefði getað grætt á a semja við skuldara. Þ.e. að semja um kannski minni afskriftir heldur en þeir eru svo að bjóða húsið á. Þ.e. þeir slá um 12 milljónir af húsinu og ég tók þriðjung af því.

[DO (IP-tala skráð) 8.3.2010 kl. 11:58]

Ballið er ekki búið. Það er rétt að byrja. Hvað er skuldin á Hummernum sem Hollendingurinn sá? Átti þjóðin að skipta yfir í Trabant og gamlar Lödur á einni nóttu? Það er boðaður vaxandi niðurskurður, auknar álögur, vaxandi atvinnuleysi næstu árin. Sá Hollenski er velkominn eftir 3 ár.

[Daníel (IP-tala skráð) 8.3.2010 kl. 12:08]

Enda er það alltaf þannig að einhver hefur ráð á Hömmernum, meira að segja í Afganistan! Hvað eigum við að gera við bílana með bílalánunum á?! Ekki hendum við þeim...

Það að hér hafi lengi verið verðtrygging, breytir engu í dag. Sjaldan hefur gjaldmiðillinn okkar hrunið eins og gerst hefur, aldrei hefur fólki áður verið boðin gengistryggð lán, rétt áður en gjaldmiðilinn hrundi. Staðan í dag er ekki eins og áður! Auk þess réttlætir það ekki niðurfellingu skulda hinna ríku á kosnað okkar hinna. 

Þetta er svolítið á leikskólagrunni hjá þér. Ef einhver stelur af mér, má ég stela af honum. 

[Maelstrom, 8.3.2010 kl. 13:18]

Magnús, þetta er einmitt málið.  Þú tekur þriðjung af niðurfellingunni og spurningin er hvort það er réttlátt.  Ef þú lagðir aldrei fram neitt eigið fé við kaup á húsnæðinu er spurning hvort bankahrunið á að búa til fyrir þig eign í formi afskrifta.

Ef þú ferð ekki í nauðasamninga þá þýðir 12 milljóna niðurfelling/afskrift á láninu líka 5 milljóna bakreikning frá skattinum.  Kosturinn við þessar almennu lausnir eru að þar getur skatturinn ekki skattlagt leiðréttinguna.  Um leið og þú ert kominn í sértækar aðgerðir verður skuldarinn að vera í nauðasamningum til að sleppa við skattinn.

Þetta er því spurning um tvo slæma kosti og lítið sem hægt er að gera nema ríkið setji beisli á Skattmann.

[Magnús Helgi Björgvinsson, 8.3.2010 kl. 13:29]

Ég var að hugsa þetta  dæmi út frá gengistryggðu láni.  Annars er ég á móti flötum afskriftum en ef að sýnt er að bankinn fengji meira til lengda með afskrift af láni til íbúðaeigenda og hann héld húsnæðinu frekar en að selja það á markaði nú fyrir lægri upphæð þá var ég bara að velta þessu fyrir mér. Sammála þér með skattinn. Það þar að tímabundnar breytinga þar á.

Ef að bankar geta almennt lækkað lán þá væri það ágætt. En ég sé fyrir mér að margir yrðu ósáttir ef það er ekki að einhverjuleiti tengt greiðslugetu.

[Eggert Sigurbergsson, 8.3.2010 kl. 16:09]

Í dag hefur þú 17% hærri tekjur, leiðrétt fyrir verðbólgu, heldur en þú hafðir 1989 til að borga af miljóninni.

Kaupmáttur hefur aukist um 17% umfram verðbólgu síðan Janúar 1989 til janúar 2010.

Kaupmáttur

Verðtryggingin í dag er ekki helsta vandamál okkar. Ef við förum í ESB er næsta vís að við fáum ekki Berlínarvexti á húsnæðislánin okkar, þessir vextir eru um 5% eða 2,5-3,5% umfram verðbólgu. Við gætum kannski fengið 3,5-4,5% vexti umfram verðbólgu ef við göngum í ESB.

Helstu hagsmunir íbúðareigenda er jöfn hækkun kaupmáttar, fjöldi núllanna er aukaatriði þegar hugsað er til langs tíma.

[Óskar (IP-tala skráð) 8.3.2010 kl. 20:32]

Þrugla menn enn um ESB.

Lausin er ekki ESB þar sem að við missum allt skipulag út úr höndunum á okkur.

Sömu aðlilar og við þrætum við í IceSave verða hinu megin við borðið ásamt PIGS(Portugal Ítalía Grikkland Spánn) sem öll standa herfilega.

ESB var málið um 1995. Nú er ESB allt á leið til andskotans.

Útlendingar sjá aðeins það sem út snýr, en ekki það sem er á bakvið tjöldin.

Það sem þeir sjá í bænum er ungt fólk á bótum sem býr en hjá MogP. Til hvers að fara í skóla? Bætur eru vasapeningur unga fólksins í dag...

Útlendingar sjá heldur ekki tölur um innflutta bíla sem eru innan við 200 það sem af er ári , sem er svipað og það var á hálfum mánuði fyrir 2 árum.

Nú er ástandið slæmt en ekki þó dæmalaust. 

Íslendingar þekkja stöðuna ágætlega og þeir fara ekki í panikk yfir 10% sveiflum... ESB pissar í buxurnar yfir svoleiðis tölum. 

Við íslendingar erum vön að vakna upp á daginn og fá 5-15% hækkanir í andlitið og að spilltir stjórnmálamenn lofi öllu og svíkja nákvæmlega það... ALLT!

Þeir sem eru komnir af barnsaldri muna hörmungastjórnir á öldinni sem leið. Vinstri hrákasmíðar sem núverandi líta vel í samanburði við. Það sem að samstarfi lauk áður enn menn gátu tekist í hendur.

Við búum einmitt í dag við eina svona vinstri hrákasmíð sem ekkert er sammála um nema að það er einhverjum öðrum að kenna....

Aðila sem allt halda að þeir geti leyst en þegar þeir komast að gera þeir aþð sama og árin 20 þar á undan... ekki neitt.

Það er þó ekki svo slæmt.... Meðan þeir gera ekki neitt, gera þeir ekkert vitlaust heldur :)

[Magnús Helgi Björgvinsson, 8.3.2010 kl. 21:59]

Óskar ekki skrýtið að þessar þjóðir standi illa. Reyndar hefur atvinnuleysi verið landlægt bæði í á Spáni og Portúgal lengi. Grikklandi hefur verið lofuð aðstoð og nú síðast frá öðrum evruríkum. Þau hafa bara beðið eftir að Grikkland sýndi að þeir væru að taka til hjá sér sjálfir.

Aðrar lýsingar hjá þér eru bara barnalegar. Í evru ríkjum t.d. eru stýrivextir nú nánast núll. Flestar þjóðirnar eru að komast upp úr mestu lægðinni.

En vera í ESB þýðir ekki að ríki þurfi ekki að sjá um sig sjálf. Það er ekki eins og ESB sé ríki. Heldur er það samstarf sjálfstæðra þjóða sem m.a. hafa kosið að fella niður tolla sín á milli, semja sameinað við önnur lönd um viðskiptasaminga, hafa samvinnu í umhverfismálum, rannsóknar og menntamálum og koma fram sem sterkt bandalag þjóa á alþjóðavísu. VIð erum að 75% inn í ESB í dag en vantar að komast í færi við að geta komist í skjól við Evrópubankan varðandi gjaldmiðil okkar sem og að losna við tolla og innflutningshöft á matvöru. Þá er okkur nauðsynlegt að hafa áhrif á öllum þeim sviðum sem við verðum nú að líta ESB lögum og reglum í gegnum ESB án þess að hafa áhrif.  Þá má náttúrulega ekki gleyma sameiginlegri fiskveiðistefnu ESB sem sett var vegna þess að fiskimið ríkja meginlands skarast og stofna flakka á milli . En það á lítið við okkur þar sem við erum ekki nema að hluta til að veiða stofna sem aðrir eru að veiða.