Þessi gren eftir Pawel Bartoszek er svo góð að ég birti hana hér sem heild

Rispur á bresku parketi

 

Pawel Bartoszek skrifar:

Þegar ég var nemandi á fyrsta ári í stærðfræði við Háskóla Íslands barst Félagi stærðfræði- og eðlisfræðinema stefna. Eigendur staðar sem félagið hafði leigt undir árshátíð sína mörgum mánuðum áður töldu að skemmdir hefðu orðið á dansgólfi umrætt kvöld. Þeir vildu fá hálfa milljón króna.


Fjölmargt í þessari stefnu mátti setja spurningarmerki við, og er þá ekki aðeins átt við hina augljósu spurningu um líkindi þess að raungreinanördar skemmi parket í trylltum danslátum. Stefnan var birt einhverjum vesalings fyrsta árs nema, sem raunar hafði löngu verið búinn að skipta um námslínu en var enn fremstur í stafrófsröð félagatalsins.


Árshátíðin hafði verið haldin ásamt nokkrum öðrum nemendafélögum en einungis einu félagi, okkar, var stefnt, og nokkur önnur slík formsatriði mætti tiltaka. Hugsanlega hefði verið hægt að nota þetta til að reyna að vísa málinu frá dómi. Sú leið var þó á endanum ekki farin.


Síðan var sjálf skaðabótaábyrgðin auðvitað vel loðin. Hvernig ætlaði staðarhaldari að sanna að umræddar skemmdir á parketi hefðu verið af völdum okkar félagsmanna? Hvernig átti að sanna að þær hefðu ekki verið áður? Er slit á dansgólfi síðan ekki eðlilegur hluti af viðhaldskostnaði þess sem rekur stað sem þennan? Sumt fylgir bara rekstrinum. "Fjórhjólið sem ég lánaði þér er allt úti í drullu. Hvað varstu eiginlega að gera við það?“


Í fljótu bragði virtist sem réttarstaða okkar væri allt í lagi. Að því er ég best veit er engin EES-tilskipun númer neitt sem skyldar háskólanema til að bera fjárhagslega ábyrgð á dansi annarra háskólanema, einhvern tímann áður. En hvað veit ég þó. Þær eru jú ansi margar.


Stefnan virtist félagsmönnum því hæpin. Þau ráð sem stjórn félagsins fékk frá lögfróðum mönnum voru hins vegar að semja. Það var auðvitað grautfúlt en fyrir því voru ágætis rök. Málarekstur er dýr eins og andskoti og hefði orðið félaginu erfiður. Málsatvik voru óljós, fáir þeirra nemenda sem voru á umræddri árshátíð voru enn í skólanum, svo erfitt var að vita hvort staðarhaldari hefði ekki hugsanlega haft eitthvað til síns máls. Hann hafði allavega fyrir því að ráða sér lögmann sem kunni Word og stafrófið. Hefði málið tapast, eða jafnvel dregist, hefði það gengið af félaginu dauðu, og kostnaðurinn hefði jafnvel getað lent á einhverjum almennum félagsmönnum. Það hefði verið bölvanlegt.


Það mál sem kosið er um á morgun snýst tæplega lengur um vexti og afborgunartíma. Ég hef heyrt fáa halda því fram að þeir séu tilbúnir að semja um að ábyrgjast endurgreiðslur á lágmarkstryggingum til breskra og hollenskra sparifjáreigenda, en bara undir öðrum skilmálum.
Flestir þeirra sem tala fyrir höfnun samningsins vilja einfaldlega ekki borga staka krónu. Það er afstaða sem bera má virðingu fyrir. En mér sýnist hún samt byggjast á tilfinningum frekar en raunverulegu hagsmunamati. Hvers vegna þarf til dæmis alltaf að tengja leiðinleg útgjöld við afkvæmi? Allir vilja að ríkissjóður ábyrgist okkar eigin innistæður, afskrifi okkar lán og tvöfaldi vegina okkar.


En þegar eyða á í eitthvað leiðinlegt, þá er það ekki lengur ríkissjóður sem borgar, heldur "börnin“. Grey börnin.


Sama hve mikið við berjum okkur á brjóst og sannfærum okkur um ágæti eigin málstaðar styrkist sá málstaður ekki endilega við það.


Allavega ekki frammi fyrir þeim erlendu og innlendu dómstólum sem um málið munu þurfa að fjalla. Margt bendir til að þeir dómstólar geti hæglega dæmt okkur í óhag. Við áttum að tryggja innistæður, við máttum ekki mismuna eftir þjóðerni, fljótt á litið var hvorugu fylgt.


Sameiginleg niðurstaða líkindafræðinnar og lögfræðinnar í stóra parketmálinu var sú að ákveðið var að semja um að borga, að mig minnir, einhverjar 40 þúsund krónur. Kostnaðinum var skipt milli þeirra nemendafélaga sem komu að umræddri árshátíð, svo hlutur félags stærðfræði- og eðlisfræðinema varð á endanum brot af því sem upphafleg krafa hljóðaði upp á. Það var samt fúlt, sjóðir slíkra félaga eru sjaldan digrir. Það er fúlt að borga fyrir rispur óreiðudansara. En ég held samt að það hafi verið skynsamlegt

Tekin af visir.is

Fleiri hyggjast hafna