Skuldaleiðrétting úr vasa heimilanna - Segir Gunnar Tómasson Hagfræðingur

Skuldaleiðrétting úr vasa heimilanna

Tveir pennar á eyjan.is, þau Stefán Ólafsson og Þórunn Sveinbjarnardóttir, deila um hugmyndir XB um leiðréttingu á skuldastöðu heimilanna með krónueignum úr vasa erlendra kröfuhafa í þrotabú Glitnis og Kaupþings.

Þar sem ég tel hugmyndir XB vera RUGL þá vil ég leggja orð í belg og útskýra þær peningafræðilegu forsendur sem endurspeglast óbeint í umsögn minni, en ættu að vera ljósar öllum sem hafa hugleitt málið.

Forsendurnar má setja fram í stuttu máli sem hér segir:

1. Allar krónueignir kröfuhafanna eru bókhaldsstærðir en ekki raunstærðir (t.d. gull).
2. Í bókhaldsstærðunum býr óvirkur kaupmáttur en ekkert raunvirði.
3. Krónueign kröfuhafanna er 400 ma. af ríkisskuldabréfum og reiðufé.
4. Framsal til ríkisins á 300 ma. myndi lækka hreina skuldastöðu ríkisins um 300 ma.
5. Heimilisskuldir eru bókhaldsstærðir hjá lánastofnunum.
6. Lækkun heimilisskulda um 300 ma. fer fram með millifærslu af bókhaldsstærðum.
7. Við millifærsluna hækkar hrein skuldastaða ríkisins um 300 ma.
8. Í bókhaldi lánastofnana verður engin breyting á hreinni eignastöðu við millifærsluna.
9. Millifærslan gerir óvirkan kaupmátt virkan til hagsbóta fyrir skuldsett heimili.
10. En ríkið er jafn skuldsett eftir sem áður.
11. Að öllu öðru óbreyttu hefur virkur kaupmáttur lánastofnana aukist um 300 ma.
12. Aukning virks kaupmáttar (peninga í umferð) um 300 ma. er verðbólguhvati.
13. Aukning virks kaupmáttar um 300 ma. yfir 20 ár dreifir verðbólguhvatanum.
14. Dreifingin verður í mynd 300 milljarða ríkisskuldabréfs sem greiðist á 20 árum.
15. Almenningur ber kostnaðinn af leiðréttingu heimilisskulda í báðum tilfellum.

Hugmyndir XB um leiðréttingu heimilisskulda með krónueignum úr vasa erlendra kröfuhafa samræmist ekki niðurstöðunni í lið 15.

Nánast jafnstórir

Samsæriskenning (en hef ekkert fyrir mér)!

Nú síðustu daga haf ég verið að velta fyrir mér allir þessari umræðu sem er um krónueignir þrotabúaana. Og þá pressu sem menn eru að setja á að fara nú í að klára þetta í hvelli.  Svona í ljósi þess að fyrir t.d. hópnum um snjóhengiuna sem auglýsir nú grimt eins og þeir haldi að aðrir en Framsókn ætli að láta þetta bara framhjá sér fara án þess að nýta möguleika á samningum við Kröfuhafa.  Og þá komum við að samsæriskenningu sem er að grafa um sig hjá mér:

• Nú er ljóst að um helmingu af þessum krönueignum eru nýju bankarni 2 Arion og Íslandsbanki.
• Þessir bankar eiga auk þess eignarhluti í ýmsum stórum fyrirtækjum t.d. HB Granda og fleira
• Þar að auki eiga þeir kröfur á nærri öll stærstu fyrirtæki Íslands.

Þessir bankar sem yrðu þá eftir hér á hjá okkur ef að erlendur aðilarnir myndu semja um að fá erlendar eignir kröfubúa gömulu bankana og láta þar við sitja . Nú um helmingur þessara 800 milljarða er í allskonar innlánum, ríkisskuldabréfum og fleira.  En aftur að bönkunum.

• Gæti verið að hópur Íslenskra fjárfesta gætu hafa komið undan töluverðu fé sem þeir geyma erlendis?
• Gæti verið að þeir sjái sér leik á borði að í öllu þessu púsli gætu þeir fengið bankana og eingnir þeirra á hrakvirði sem þó almenningur gæti litið á sem stóra upphæð?
• Gæti verið að inn í þessum hugmyndurm þeirra um allt að 800 milljarða sé ekki bara velvilji fyrir Ísland heldur að þeir ætli sér að hagnast á því á kostnað okkur. Þ.e. fá verðlaun fyrir að berjast fyrir þessari lausn?
• Gæti verið að þetta séu kannski undir niðri þar sem við sjáum ekki sama fólkið og fór hér hamförum í útrásini? 

Ef að þessar viltu getgátur mína væru réttar vildi fólk að þessir menn fengju bankana og meðfylgjandi fyrirtæki á smánarverði og færu svo fljótlega að fara sömu leið aftur?

Af hverju urðu allir svona brjálaðir þegar að lífeyrissjóðirnir voru að skoða þessa banka?  Þá allt í einu kveiknuðu viðvörunarbjöllur hjá mér.

Svo held ég að stjórnvöld hafi örugglega vitað af þessari leið að semja við kröfuhafa fyrir löngu. Róbert Westmann kynnt þessar hugmyndir fyrir 2 árum og um þær var fjallað.Nú er talað um eins og þetta sé alveg nýtt. Því skil ég ekki umræðurnar nú rétt fyrir kosningar. Það er margt t.d. hjá Framsókn sem minnir mig á gömlu góðu útrásarvikingana sem svöruðu allir gagnrýni með að fólk skldi bara ekki Íslensku leiðinna og svo hrundi hún eins og spilaborg. Allir voru að græða en engin innistæða fyrir því. Þetta snjóhengjumál minnir mig dálítið á það. 

Kosningaloforðin almennt dýr