Svona vorkenni meirihlutanaum og sérstaklega ríkisstjórninni?

Það er oft að menn setja sér háleit markmið en vita ekkert hvernig þeir eiga að ná því. Þannig er það nú held ég með fjárlög miðað við þær miklu breytingar sem menn eru nú búnir að vera að gera á þeim síðustu vikur og daga. Þrátt fyrir meiri tíma en flestir hafa fengið til þessa.

En það sem veldur því að ég vorkenni þeim er að þau eru með stór markmið um hitt og þetta. Þau kannski vita það ekki að til að hrinda þeim í framkvæmd þarf oft mikla vinnu í ráðuneytum. Og nú þegar þau ætla að skera þau niður um 5% umfram það sem áður var ákveðið reikna ég með að 10 hver starfmaður verði látinn hætta. Svo ákeður Alþingi eða ríkisstjórn að fara í verkefni t.d. eins og lánalækkunina eða annað og þá koma verkefni til með að dragast á langin þar sem ekki eru starfsmenn til að vinna verkin. Minnir að ég hafi lesið að starfsmenn ráðuneytana beint séu um 500 manns.  Það þætti ekki mikið í fyrirtæki sem annast um alla hagsmuni um 320 þúsund einstaklinga, nokkra tugi fyrirtækja, samskipti við útlönd. Og þeigar þeir verða orðnir 450 held ég að fólk verði að sætta sig við lélega sendiráðsþjónustu erlendis, lengri afgreiðslutíma mála sem þeir býða eftir úrlausna á og fleira. Og því held ég að þrýstingur valdi þvi að ólíklegt er að ráðuneytin haldist innan fjárlaga. 

Svona í tilefni þess að við ætlum að skera niður fé til þróunarsamvinnu!

Viðeigandi fyrir Jólin!

 

 

5% lækkun á öll ráðuneyti?

Er það rétt sem ég heyrði í dag að hagræðingarkrafa á öll ráðuneyti yrði 5%? Nú er ég hissa! Er verið að tala um að það sé á heildarútgjöld í málaflokka ráðuneyta? Ef svo er sé ég ekki alveg hverning að það gangi upp? Eins held ég ef að bara er verið að tala um ráðuneytin sjálf en ekki málaflokka þeirra þá hljóti það að vera gríðarlegur biti fyrir sérstaklega þau litlu. Og í raun dæmt til að mistakast.  Það er nú þegar búið að skera þar niður síðustu ár en verkefnin enn þau sömu og jafnvel enn meiri nú þegar að á að fara í allskonar kerfisbreytingar sem og að stofna eitt ráðuneyti til viðbótar hélt ég.

Hugmyndir að fjármögnun fyrir ríkið svo ekki þurfi að lækka barna- og vaxtabætur

Nú er vitað að barna- og vaxtabætur eru tekjutengdar þannig að aðeins fólk með lágar og miðlungstekjur hafa fenigð eitthvað af þeim.

Þannig held ég að þeir sem hafa fengið fullar vaxtabætur séu að stærstum hluta einstæðir foreldrar og þá eru það aðallega konur.  Því að miðlungstekjur þýða yfirleitt að vegna tekjutengingar eru þessar bætur hverfandi fyrir þá sem hafa 4 til 500 þúsund á mánuði. Þannig hef ég t.d. fengið lítið úr þessum bótum.  Því held ég að þetta bitni aðallega á láglauna heimilum og jafnvel sem njóta í engu lækkana lána í júní.

Að þetta sé gert til að spara 600 milljónir finnst mér skammarlegt og vill hér með stynga upp á leiðum sem stjórnvöld hafa til að fjármagna þessar bætur og framlög til þróunarsamvinnu án þess að skera þær niður. Og fjármagna það sem þarf í heilbrigðiskerfið.

1. Makrílkvótinn: Bjóða upp leigu á kvótanum til kannski 10 ára og taka inn fyrir það kannski 20 til 40 milljarða nú. Sem mundi standa undir þessum kostanaði í 4 til 8 ár.
2. Auðlegðarskattur á eignir umfram 100 milljónir verði tekin aftur upp. Það myndi standa rúmlega undir þessum útgjöldum
3. Hækkun veiðigjalda um þá upphæð sem það sem þarf að bæta í heilbrigðiskerfinu.
4. Hætta við þessa lækkun á 2 skattþrepi  sem á skv. því sem sagt er að kosta 5 milljarða.
5. Breyta og draga úr styrkjum til landbúnaðarins sem nemur hluta þessarar upphæðar og leyfa innflutning á landbúnaðarvörum þannig að það verði samkeppni.

Þetta er bara nokkar hugmyndir. Það er fullt af peningum hér við ættum að fá en einstaka hópar stórir og litlir taka til sín án þess að við fáum nokkuð fyrir það.  Svo minni ég að allann kostnað okkar við að hafa krónu, háavexti og stóðugt fall krónunar en sá kostnaður er metin á hvað 60 til 80 milljarða. 

Hvað af þessum skuldum er gjaldeyrisvarasjóður sem við verðum að hafa vegna krónunar?

108,5% af áætlaðri landsframleiðslu ársins í skuludum ríkissjóðs en menn mega samt ekki horfa fram hjá því að vegna gjaldeyrisvarasjóða og fleira eigum við peningalegar eignir upp á um helming þessar skulda eða

Hrein peningaleg eign ríkissjóðs, þ.e. peningalegar eignir umfram skuldir, var neikvæð um 878 milljarða króna í lok ársfjórðungsins

Þannig má leða líkum að þvi að ef við hefðum hér getað tekið upp evru með aðstoð Evrópska seðlabankans og losnað við gjaldeyrisvarasjóðinn þá væru skuldir hér jafnvel innan við 80% af landsframleiðslur eða minni. Jafnvel  70% ef við segjum að hluti gjaldeyrisvarasjóðs af peningaeignum sé kannski 5 til 600 milljarðar.

Skulda 1.933 milljarða króna

Er þessi ríkisstjórn ekki í lagi?

Í fréttum á ruv.is má sjá hvernig að ríkisstjórnin ætlar að standa með skuldugustu heimilum en þar er haft eftir Bjarna Ben:

„Það hefur í fjárlagafrumvarpinu ekki verið gengið út frá neinum skerðingum á vaxta og barnabótum, en hins vegar er í umræðu núna í nefndinni að það komi til álita að lækka hámarks vaxta- og barnabætur til þess að skapa um 600 milljóna króna svigrúm fyrir forgang heilbrigðisþjónustunnar.“ 

Þarna er verið að tala um bæði vaxtabætur og barnabætur sem hafa verið tekjutengdar. Þannig þeir sem hafa verið með lægstar tekjur hafa fengið hámarksgreiðslur. Nú er verið að tala um að lækka hámarkið. Hverjum bitnar það á? Jú tekjulágum heimilum. Held að þarna væri þá jafnað út hjá þeim fátækari lækkun greiðslna vegna höfuðstólslækkana á móti lækkun greiðslna í vaxta- og barnabætur.  Þetta væri þá m.a. bein aðgerð gegn einstæðum lágtekju foreldrum. 

Sjá nánar hér

Hugleiðing eftir að hafa hlustað á "Á Sprengisandi" Og svo þáttinn hans Gísla Marteins

Finnst dálítið merkilegt að hlusta á núverandi stjórnarmeirihluta ræða tillögur starfshópa sem þegar orðna hluti og afleiðingar eins niðurnjörfaðar.
Ég set fyrirvara um eftirfarandi:
- Afnmám verðtryggingar með krónu áfram held ég að eigi eftir að auka hér hættu á gríðarlegar hækkanir á vöruverði þar sem að þeir sem ráða verði á vöru og þjónustu þurfa ekki lengur að sitja undir því að þær fari inn í vísitölu og hækki lán heimila. Og því verði þó nokkur hækkun fyrst á eftir.
-Eins verða líkur á að vextir hér verði mjög háir í hvert skipti sem hér myndast þennsla. Og minni á að hvert % er dýrt. Þannig gæti hvert prósentustig hækkað greiðslubirgði heimila verulega.
- Varðandi lækkun lána þá er það náttúrulega ekki komið í gegn. Og á ekki að taka gidli fyrr en um mitt næsta ár.
- Fjármögnun er ekki tryggð
- Afleiðingar eru ekki full kannaðar.
- En aðallega þá hjálpar þetta ekki þeim sem eru í mestum erfiðleikum. En um leið þá dregur þetta úr möguleikum ríkisins að hjálpa þeim sem mest þurfa.
- Eins finnst mér að áherslan sé allt of mikil á að fólk eignist sitt eigið húsnæði. Og þessar aðgerðir eigi eftir að skapa hér nýja húsnæðisverðsbólu sem síðar hrynur í hausin á okkur.

Fyrirhuguð lánalækkun - Hvað gera sveitarfélög?

Nú er komið í ljós að ekkert samráð var haft við sveitarfélög þegar tilkynnt var um skattfrelsi séreignarlífeyris sem greiddur er inn á höfuðstólslána skv. tillögum ríkisstjórnar. En um þetta segir á visir.is sem vitnar í frétt á Morgunblaðinu frá fimmtudegi:

Það hefur hins vegar lítið farið fyrir tjóni sveitarfélaga vegna þessara aðgerða sem felast í töpuðum útsvarstekjum. Með þessu skattfrelsi er verið að taka drjúgan hluta tekna sveitarfélaga og eyða honum. Frá því var greint í Morgunblaðinu á fimmtudag að tekjutap hins opinbera, þ.e ríkis og sveitarfélaga, næmi 24 milljörðum króna vegna þessarar aðgerðar. Þetta verða fimm milljarðar á árinu 2014 og sveitarfélögin verða af þremur milljörðum. Alls mun tekjutapið á þremur árum nema 24 milljörðum, samkvæmt upplýsingum frá forsætisráðuneytinu.

Svona miðað við stöðu margra sveitafélaga verður fróðlegt að vita hvernig þau bæta sér upp þennan tekjumissi þar sem þau þegar hafa skorið niður allt sem þau geta til að greiða niður skuldir.  Þetta getur verið umtalsvert t.d. fyrir sveitafélög hér á höfuðborgasvæðinu og þeim sveitafélögum þar sem hæstar eru tekjunar. 

Raunhæf leið til að setja heimsmet í málefnum heimilana til framtíðar

 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar í Fréttablaðið

Í aðdraganda og kjölfar hruns bankanna, hrundi íslenska krónan. Það var svo sem ekki í fyrsta skipti enda á blessuð krónan sér mjög sveiflukennda sögu. Sveiflur á verðgildi íslensku krónunnar gagnvart erlendum gjaldmiðli viðskiptalanda okkar hafa valdið óhóflegri verðbólgu hér á landi. Á 8. áratugnum var árleg verðbólga um 35 prósent sem leiddi til þess að árið 1979 voru sett lög um verðtryggingu af ríkisstjórn undir forystu Framsóknarflokksins. Óðaverðbólga át upp sparifé og olli miklum skorti á lánsfé.

Með verðtryggingunni breyttust aðstæður, auðveldara varð að fá lán og hægt var að hefja uppbyggingu lífeyrissjóða. Á 9. áratugnum náði verðbólga nýjum hæðum og árlegt meðaltal þann áratuginn var um 48%. Eftir árið 1990 hefur verðbólga að jafnaði verið mun minni hér á landi þó hún hafi verið mun hærri en í nágrannalöndum okkar. Ef við lítum t.d. til Danmerkur, Finnlands og Írlands þá er vart hægt að bera saman verðlagsþróun þessara þriggja landa við Ísland. Á sl. 30 árum hefur verðlag tvöfaldast í þessum ríkjum en tólffaldast á Íslandi. Já – þið lásuð rétt!

Þrálát verðbólgusaga hefur áhrif á lánskjör. Þó verðtryggingin hafi valdið mörgum lántakendum búsifjum á síðustu árum þá er hún ekki rót vandans. Núverandi og fyrrverandi ríkisstjórnir hafa sýnt viðleitni til að bæta lántakendum verðtryggðra lána upp kostnað síðustu ára en sú viðleitni dugir skammt. Verðbólga næstu ára mun verða fljót að hækka höfuðstól lánanna aftur. Fleiri velja nú þá leið að taka óverðtryggð lán til að verja sig gegn höfuðstólshækkunum sem verðtryggingin veldur í mikilli verðbólgu. Í staðinn verður greiðslubyrðin þyngri og sveiflur í afborgunum meiri við vaxtabreytingar.

Forsætisráðherra langar til að slá heimsmet. Honum hefur enn ekki tekist það. En það er ein leið fær í þeim efnum. Hún er sú að taka upp annan gjaldmiðil, evruna sem er gjaldmiðill okkar helstu viðskiptalanda. Með því móti gæti hann lækkað greiðslubyrði húsnæðislána varanlega um rúm 30 prósent!

 

Nú fyrri stjórn hefur þá kannski verið að gera eitthvað rétt

Svona miðað við að núverandi ríkisstjórn var að mestu í fríi eða heyrðist ekkert frá henni á 3 ársfjórðungi (juní til sept) þessa árs og samt jókst hagvöxtur hér (4,9%)segir mér að fyrri ríkisstjórn var búin að leggja grunn að þessu, eða að þjóðin er orðin skynsamari í einkaneyslu eða bara að við björgumst best þegar þetta fólk er ekkert að vasast of mikið í stærstu málum okkar.